Vanaf 2027 zal een nieuwe, ultramoderne installatie van waterzuiveringsbedrijf Aquafin op de site van ArcelorMittal Belgium in de haven van Gent energie recupereren uit het afvalwater van 4 miljoen inwoners om opnieuw ter plaatse te gebruiken. Aquafin vertrouwde het ontwerp, de bouw, de financiering, de exploitatie en het onderhoud van de installatie toe aan het consortium BESIX-Indaver. FOSTER, het ‘Special Purpose Vehicle’ (SPV) dat Indaver en BESIX hiervoor oprichtten, heeft de financiering nu volledig afgerond en is inmiddels gestart met de bouw, die iets meer dan twee jaar in beslag zal nemen.
Aquafin zuivert het huishoudelijke afvalwater van 86% van de inwoners in Vlaanderen in 328 rioolwaterzuiveringsinstallaties. In het biologische zuiveringsproces doen micro-organismen het zuiveringswerk, waardoor ze continu aangroeien. De biomassa die zo ontstaat en moet verwerkt worden, bevat een groot potentieel aan energie en grondstoffen. Uit het biogas afkomstig van de vergisting van biomassa, produceert Aquafin al geruime tijd groene energie en biomethaan. Met zijn ‘road to zero carbon’-plan wil het bedrijf verder evolueren naar klimaatneutraliteit voor zijn eigen bedrijfsprocessen. De slibmonoverwerker zal met een negatieve global warming impact van 28.000 ton CO2-eq een belangrijke bijdrage leveren aan die doelstelling. Bovendien wordt het slib in een monoverwerker niet samen met andere stoffen verwerkt, wat een maximale recuperatie van energie en grondstoffen mogelijk maakt.
Van ontwerp tot en met exploitatie
Deze DBFMO-opdracht (design-build-finance-maintenance-operation) werd gegund aan FOSTER, dat instaat voor de exploitatie tot 2046. Met de financial close van dit project met een investeringskost van ongeveer 200 miljoen euro, kon FOSTER nu het financieringstraject volledig afronden en de bouwwerken aanvatten. “We zijn vereerd dat we als industriële partner gedurende lange termijn zo’n belangrijke rol mogen opnemen in dit project,” zegt Pierre Sironval, CEO van BESIX Group. “BESIX kan decennia aan ervaring in publiek-private samenwerking voor infrastructuur- en milieuprojecten inbrengen, en dit van ontwerp tot uitvoering en exploitatie. Met deze opdracht tonen we hoe we onze klanten duurzame oplossingen kunnen bieden om hun klimaatdoelstellingen te helpen realiseren. We zijn ervan overtuigd dat we met onze expertise een efficiënte werking van de installatie kunnen garanderen en we op die manier de volgende 20 jaar bijdragen tot duurzame ontwikkeling in Gent.”
Paul De Bruycker, CEO van Indaver: "Deze slibverwerkingsinstallatie biedt een unieke kans om ons engagement voor de circulaire economie verder kracht bij te zetten. We hebben intussen een ruime ervaring in het bouwen en exploiteren van thermische verwerkingsinstallaties en het opzetten van stoom- en warmtenetwerken. Deze expertise zullen we inzetten voor de FOSTER-installatie in Gent. Door samen met onze partners Aquafin en BESIX het slib van 4 miljoen inwoners te verwerken, kunnen we niet alleen energie terugwinnen, maar wordt op termijn ook de recuperatie van waardevolle grondstoffen zoals fosfor mogelijk gemaakt. Dit sluit perfect aan bij onze missie om maximale waarde te creëren voor afval en kringlopen hoogwaardig te sluiten."
Locatiekeuze in functie van CO2-impact
Voor de locatie van de nieuwe slibmonoverwerker koos Aquafin de site van staalproducent ArcelorMittal Belgium in de Gentse haven. “We baseerden ons hiervoor op een model waarin we per mogelijke locatie konden zien wat de CO2-impact van alle slibtransporten in Vlaanderen zou zijn. We willen natuurlijk dat er zo weinig mogelijk kilometers met ons slib moeten gereden worden tot de eindbestemming,” duidt Jan Goossens, CEO van Aquafin, deze keuze. “Daarnaast waren ook de valorisatiemogelijkheden van de geproduceerde energie van belang, met het oog op een optimalisatie voor Vlaanderen. De ambitie van de Gentse haven om tegen 2050 CO2-neutraal te worden, was een bijkomende overtuigende factor.”
FINARMIT, voor 100% dochter van publieke investeerder in hernieuwbare energie FINEG, zal de expansieturbine financieren die de stoom zal afnemen en expanderen. Filip Keppens, directeur FINEG: “Het is de missie van FINEG om actief bij te dragen aan de verduurzaming van de Vlaamse industrie door het financieren van milieuvriendelijke energieoplossingen die zowel economische als ecologische waarde genereren. We ondersteunen ArcelorMittal Belgium bij het verduurzamen van de bedrijfssite in Gent via de SPV FINARMIT. De elektriciteit die de expansieturbine zal produceren, wordt geleverd aan de slibmonoverwerker en de geëxpandeerde stoom wordt geïnjecteerd in het stoomnetwerk van ArcelorMittal. Met de financiering dragen we bij tot een belangrijke reductie van de CO2-uitstoot van de staalproducent.”
ArcelorMittal Belgium geeft Aquafin een recht van opstal op de site en neemt de volledige stoomproductie van de slibverwerking af als bijkomende voeding voor het interne stoomnetwerk. Op die manier draagt de installatie ook bij aan de duurzaamheidsstrategie van de staalproducent. Manfred Van Vlierberghe, CEO ArcelorMittal Belgium: “Voor ons betekent het een nieuwe stap in onze duurzaamheidsstrategie richting koolstofneutraliteit tegen 2050. Door de stoom in te zetten in ons staalproductieproces, wordt het gebruik van fossiele brandstoffen verder verminderd. Dit maakt de installatie een voorbeeld van duurzame energieproductie in Europa.”
Ook fosforrecuperatie op de planning
Vanaf 2027 staat de slibmonoverwerker in voor de eindbehandeling van twee derde van het slib afkomstig uit de zuivering van het huishoudelijke afvalwater in Vlaanderen. In een vervolgtraject plant Aquafin met deze installatie ook de opstart van fosforrecuperatie op volle schaal uit de vliegassen van de slibverwerking. Fosfor is een essentiële bouwsteen voor alle leven. Het wordt in de moderne landbouw gebruikt in de vorm van fosfaat in kunstmeststof. Via menselijke urine komt het in het afvalwater terecht en van daaruit in het zuiveringsslib. Door te kiezen voor monoverwerking van het slib, kan fosfor beter teruggewonnen worden. Daardoor wordt Vlaanderen minder afhankelijk van ontginning in buitenlandse mijnen.
Contact
- Aquafin: Ivo Verschueren: ivo.verschueren@aquafin.be – 0476 96 79 03
- BESIX: communication@besix.com
- Indaver: Silvia Colazzo: silvia.colazzo@indaver.com – 0476 63 18 27
- ArcelorMittal Belgium: Jan Cornelis: jan.cornelis@arcelormittal.com – 0499 59 93 94
- FINEG: secretariaat@fineg.be
Over Aquafin
Aquafin is in Vlaanderen verantwoordelijk voor de financiering, uitbouw en exploitatie van de bovengemeentelijke infrastructuur voor rioolwaterzuivering. Het bedrijf zuivert afvalwater zodat beken en rivieren weer proper worden én brengt water in harmonie met de leefomgeving. Aquafin wil zijn doelstellingen op een maatschappelijk verantwoorde manier realiseren en via zijn activiteiten zoveel mogelijk positieve impact maken. Naast het verkleinen van onze ecologische voetafdruk en de recuperatie van energie en grondstoffen uit afvalwater, stimuleren we ook duurzame transitie in het ecosysteem van onze organisatie.
Over FOSTER
FOSTER is een consortium van twee gerespecteerde internationale en waardegedreven industriële partners op de Belgische markt: Indaver en BESIX. Elk in hun domein realiseerden zij zowel in België als in het buitenland, reeds heel wat grote industriële projecten met succes. Zij creëren meerwaarde voor de klant en voor de maatschappij door zorg voor mens, veiligheid en milieu voorop te stellen. Om van dit slibmonoverwerkerproject een succes te maken, bundelen zij doelgericht hun kennis en ervaring, die in grote mate complementair is.
BESIX is een toonaangevende Belgische groep, gevestigd in Brussel en actief in 25 landen over 5 continenten. Het bedrijf is actief in de bouw-, vastgoedontwikkeling- en concessiessector. De groep is actief sedert 1909 en heeft onder andere de Burj Khalifa in Dubai op haar lijst van emblematische verwezenlijkingen staan. De interne engineeringafdeling van de Groep stelt BESIX in staat complexe en unieke projecten uit te voeren, in het bijzonder op het vlak van technische en milieuaspecten.
Naast ontwerpen en bouwen biedt de Groep haar klanten ook vooruitstrevende oplossingen op maat voor de financiering, exploitatie en het onderhoud van hun projecten. In de Benelux en het Midden-Oosten omvatten de publiek-private partnerschappen en concessies van BESIX milieu-installaties voor water- en afvalverwerking, gebouwen en infrastructuur zoals autosnelwegen, tunnels en sluizencomplexen. Meer info: www.besix.com.
Indaver Indaver is een Europese speler in de afvalindustrie met installaties en activiteiten in België, Nederland, Frankrijk, Duitsland, Portugal, Italië, Ierland en het Verenigd Koninkrijk. Indaver beheert en verwerkt industrieel en huishoudelijk afval in gespecialiseerde installaties voor de industrie, afvalinzamelaars en overheden. Uit deze verwerkte afvalstromen wint Indaver waardevolle grondstoffen en energie terug. Op die manier creëert Indaver waarde uit afval en helpt ze de materialenkringloop te sluiten op een veilige, koolstofarme en energie-efficiënte manier, wat van Indaver de ideale partner maakt in het streven naar een duurzame circulaire economie. In 2023 behaalde Indaver een omzet van 871 miljoen euro met ongeveer 2200 medewerkers in heel Europa. Meer informatie: www.indaver.com
Over ArcelorMittal
ArcelorMittal Belgium, met vestigingen in Gent, Luik, Genk en Geel telt ruim 5.000 medewerkers. De totale directe en indirecte tewerkstelling wordt op 30.000 jobs geraamd. Het bedrijf produceert hoogwaardig staal voor de meest uiteenlopende toepassingen in de automobielsector en andere industriële sectoren zoals de groene-energiesector, bouwsector, witgoedsector, verpakkingssector, …
Over FINEG
FINEG is een publieke investeerder in hernieuwbare energie en verduurzamingsoplossingen, opgericht in 2000 door 16 gemeenten-vennoten, met de stad Antwerpen als grootste aandeelhouder. FINEG draagt actief bij aan de transitie naar een koolstofarme economie door investeringen in hernieuwbare energie. Dit doen we door onze gemeentelijke vennoten bij te staan bij de realisatie van hun lokaal energiebeleid en door bedrijven te helpen om hun sites te verduurzamen. Naast de SPV FINARMIT draagt FINEG nog bij tot verscheidene andere duurzame initiatieven door participatie in o.a. de Aspiravi windmolenparken, de Ecluse stoomleiding, Z-kracht, Polders Windfonds, Sunfin, de SPV Finmalt, ….