BESIX startte haar eerste activiteiten in Qatar in de jaren 1960 en 1970. Na een korte onderbreking herstartte het bedrijf er haar bouwactiviteiten in de jaren ’90. Sindsdien bouwde BESIX in Qatar belangrijke haven-, wegen- en luchthaveninfrastructuur, complexe gebouwen en wolkenkrabbers. Zoals gebruikelijk in het Midden-Oosten zijn de meeste arbeiders van de groep in Qatar arbeidsmigranten. Het beleid van BESIX voor het respecteren en bevorderen van hun rechten wordt hier uitgebreid beschreven. BESIX Group wordt vaak aangehaald als een te volgen voorbeeld voor het naleven en bevorderen van de rechten van arbeidsmigranten in het Midden-Oosten en wil op dit gebied constructieve inspanningen blijven leveren en concreet bijdragen aan sociale vooruitgang.
De samenwerking van BESIX in de regio
Van 2014 tot 2019 heeft de groep ter voorbereiding op het WK het Khalifa Stadion gerenoveerd en het Al Janoub Stadion ontworpen en gebouwd. BESIX heeft altijd transparant gehandeld en actief samengewerkt met de Qatarese autoriteiten, NGO's en vakbonden, met name de BWI (Building and Woodworkers International: een federatie van 351 vakbonden uit 127 verschillende landen) en hun Belgische leden, het ABVV en het ACV. Deze samenwerking helpt BESIX ervoor te zorgen dat de werkomstandigheden optimaal zijn en blijven.
Deze nauwe samenwerking leidde in 2017 tot de ondertekening van een internationale kaderovereenkomst tussen de BWI, BESIX en de Europese ondernemingsraad van de groep, iets wat slechts drie andere bedrijven in het Midden-Oosten hebben gedaan. Deze overeenkomst bepaalt dat de BWI alle sites van de groep, in Qatar maar ook elders in de wereld, onafhankelijk kan controleren. Op die manier toont BESIX hun goede praktijken aan en kan het vooral deel uitmaken van een continu verbeteringsproces. BESIX heeft daarnaast ook samengewerkt met de Qatarese autoriteiten en actief bijgedragen aan de initiatieven en de uitvoering van de nieuwe regelgeving die het land heeft geïmplementeerd.
Bovendien heeft de groep inspanningen geleverd om haar methodes te verspreiden, onder meer door van onderaannemers te eisen dat zij documentatie verstrekken waaruit blijkt dat zij op verschillende vlakken aan hoge normen voldoen. Wanneer wordt vastgesteld dat deze normen niet worden nageleefd, beschikt de groep over een reeks mogelijke maatregelen. Hierbij zal steeds in eerste instantie worden getracht om de betrokken ondernemingen te helpen om zich te verbeteren, en pas daarna worden er financiële of contractuele maatregelen genomen.
Deze engagementen hebben hun relevantie aangetoond en de voorbije jaren hebben vooraanstaanden van internationale organisaties BESIX Group publiekelijk vermeld als een referentie voor het bevorderen van het welzijn van werknemers in het Midden-Oosten. Daartoe behoren de voormalige voorzitter van het bestuursorgaan van de Internationale Arbeidsorganisatie (IAO), de directeur van Amnesty België en de secretaris-generaal van de BWI.
Dat proactieve beleid wordt vandaag voortgezet. Zo hebben BESIX Group en de vakbonden ABVV en ACV de Belgische staat in 2022 officieel opgeroepen om de erkenning door de IAO van gezondheid en veiligheid op het werk als fundamenteel recht van de werknemers te ondersteunen. Vanaf juni 2022 heeft de IAO haar Verklaring inzake fundamentele beginselen en rechten op het werk gewijzigd om "een veilige en gezonde werkomgeving" op te nemen als een fundamenteel beginsel en recht op het werk.
Gezondheid en veiligheid op de werven van BESIX voor het WK Voetbal
Bij de bouw van de twee voetbalstadions door de groep hebben tussen 2014 en 2019 in totaal drie dodelijke ongevallen plaatsgevonden, waarvan twee met arbeidsmigranten. Ook hier heeft de groep transparant en actief samengewerkt met zowel de bevoegde Qatarese autoriteiten als met de betrokken internationale organisaties. Een overlijden is altijd een menselijke tragedie. Veiligheid is een prioriteit voor BESIX Group, dat een streng en hoogstaand beleid voert dat gelijkwaardig is voor alle vestigingen wereldwijd. Dit wordt nu algemeen erkend, met name door de BWI, waarvan de secretaris-generaal onlangs in de Belgische media verklaarde dat het veiligheidsbeleid van BESIX in het Midden-Oosten gelijkwaardig is aan dat in West-Europa.
Over het boycotten van het WK
BESIX Group is geen voorstander van een boycot van het WK Voetbal voor mannen dat van 21 november tot 18 december 2022 in Qatar wordt gehouden. In dit opzicht sluit de groep zich aan bij het standpunt dat onder meer wordt verdedigd door de IAO van de Verenigde Naties, de BWI, de Koninklijke Belgische Voetbalbond en de Belgische vakbonden ABVV en ACV.
BESIX Group moedigt aan om de geleverde inspanningen te blijven voortzetten en is vastbesloten om te blijven samenwerken met de Qatarese autoriteiten, internationale organisaties en vakbonden, terwijl het bedrijf van alle onderaannemers eist kwaliteitsvolle praktijken toe te passen die de nieuwe Qatarese wetgeving respecteren.
BESIX Group meent dat het WK 2022 een historisch precedent zou kunnen scheppen op het vlak van respect voor de rechten van werknemers, een standpunt dat alle bovengenoemde stakeholders lijken te delen. Sinds de start van de bouwwerken voor het WK Voetbal werden er enorme stappen gezet om de rechten van arbeidsmigranten te verbeteren. BESIX Group zet zich voortdurend in om hun rol hierin als grote onderneming te vervullen.
Over de hervormingen van de wetgeving in Qatar
De BWI heeft ervoor gekozen de verbetering van de arbeids- en levensomstandigheden van de werknemers aan te pakken via een constructieve samenwerking met de IAO, de lokale autoriteiten en Europese bedrijven, waaronder BESIX.
De website van de IAO geeft een overzicht van de recente hervormingen in het arbeidsrecht van het land. De hervormingen omvatten de invoering van een niet-discriminerend minimumloon en loonbescherming, een betere toegang tot rechtsmiddelen en een klachtenmechanisme, de oprichting van comités van werknemersvertegenwoordigers en gemengde comités van werkgevers en werknemers, een betere bescherming van werknemers tegen hittestress met een verbod om van 1 juni tot 15 september te werken tussen 10.00 en 15.30 uur alsook op elk moment dat de temperatuur hoger is dan 32,1°, en de vrijheid om het land te verlaten en vrij van werkgever te veranderen.
Samengevat
BESIX staat duidelijk voor een constructieve aanpak. Het bedrijf is al meerdere decennia actief in Qatar. De ervaring van BESIX in de regio heeft geleerd dat de ideale manier om een positieve impact te hebben is om samen te werken met de autoriteiten en de betrokken organisaties. Dit is wat BESIX doet in Qatar, met de lokale autoriteiten, met NGO's en met de BWI.
In de Belgische media hebben de voorzitter van Amnesty België, de voormalige voorzitter van het bestuursorgaan van de IAO en de BWI BESIX herhaaldelijk aangehaald als het te volgen voorbeeld wat betreft de naleving van de rechten van arbeidsmigranten in het Midden-Oosten. Dit is hoe BESIX wil blijven handelen: door hoge normen na te leven, gelijkwaardig aan de Belgische, en door hun partners en onderaannemers aan te sporen om ze op hun beurt toe te passen.
